Жақында жаз айлары келіп, демалыс кезеңі де басталды. Бұл кезде өрттер мен басқа да төтенше жағдайлардың пайда болуының жоғары қауіпті кезеңі екенін ұмытпағанымыз дұрыс.
Жазда көп балалар өзінің жазғы демалысын демалыс лагерьлерінде өткізеді. Көбінесе олар табиғат аясына жақын жерлерге орналасуға құштар. Өйткені, балаларға лагерьдің орман маңында орналасқаны өте ұнайды. Орман табиғаты өз көркемділігімен, айбындылығымен қуантады. Жаз мезгілінде жақсы демалуға мүмкіндік бар. Сонымен қатар балалар мен үлкендер үшін жазда орманда жүру өте үлкен жауапкершілікті талап ететінін естен шығармайық. Жаз кезінде өрт оқиғалары көп болатындықтан орман алқабында да от-жалынның пайда болуына түкке тұрмайтын кішкентай ұшқынның өзі жеткілікті. Табиғат аясында, орманда алау жағып, дос-жаранмен көңілді уақыт өткізгенді тәуір көреміз. Мұны ел-жұрттың бәрі жақсы біледі. Бірақ осындай демалысты қалай ұйымдастыру керегін білудің өзі аса маңызды. Алауды жағу кезіндегі сақтауға тиісті қажетті ережелердің бірі – бұл алауды су көздерінің маңында жағу, алау отының орнын құрғак шөптен тазартып, тазалау, салбыраған бұтақтардың маңында мүлдем алау, от жақпау, егер жақсаңыз, алдымен алау орнын қазып және таспен қалау қажет. Табиғатта өрт пайда болған жағдайда шамалы жанудың маңынан өтіп кетпей, мүмкіндігінше оны сөндіруге байланысты шаралар қабылдаңыз. Отты алдымен жасыл бұтақтардан жасалған сыпыртқымен, қап матасы, брезент матасымен, киімдермен сөндіріп көріңіз. Отты жауып, оны шетке сыпырып тастап, кішкентай от ошақтарын аяқпен басып тастау керек.
Тағы бір көп тараған тәсілдің бірі – оттың үстін құм-топырақпен көміп тастау. Егер өз күшіңізбен сөндіру мүмкін болмаса, құтқарушылардан көмек сұрап, тез арада ол қауіпті орыннан кетуге тырысыңыз. Балалар лагерьлерінің өрт қауіпсіздігіне, оның қауіпсіздік талаптарын сақтауына және өртке қарсы шараларын уақтылы орындауға лагерьдің басшысы жауап береді. Жеке жайлардың өрт қауіпсіздігін, өртке қарсы ережелердің талаптарын қатаң сақтауға және уақытында өртке қарсы іс-шараларын өткізуге, лагерь басшының бұйрығымен осы жауапкершілік артылған лауазымды тұлғалар (тәрбиеші, балалар шығармашылық үйірмесінің жетекшісі, асхана және қойма меңгерушісі) жауапты екенін ұмытпаңыз. Балалар сауықтыру лагерінің бастығы тәрбиелеушілермен, медицина және тәрбиеші, күтуші қызметкерлер құрамымен өрт қауіпсіздік ережелерін оқып-үйренуге, жеке жайларды қажетті өрт сөндіру және байланыс құралдарымен қамтамасыз етуге, кезекші қызметкерлерді электр жарығын сөндірген жағдайда электр қол шамдарымен қамтамасыз етуге, балалар және қызметкерлер болатын ғимараттарда пиротехникалық бұйымдар, тез тұтанғыш сұйықтық, жанғыш сұйықтық және басқа тез өртенгіш заттар мен маталарды сақтауға жол бермеуге міндетті. Сонымен қатар өрт пайда болған жағдайда балалардың, адамдардың және материалды құндылықтардың эвакуациялау жоспарымен, осыған сәйкес нұсқаулықтармен қамтамасыз етуге тиіс.
Осыған орай жарты жылда бір рет оларды машықтау бойынша тәжірибелік сабақтар өткізуге, әр ғимаратты, үй-жайды, лагерь аумағының учаскесін өрт пайда болуы мүмкін жағдайда өрт сөндіру және байланыс құралдарымен, дабыл беру жабдықтарымен, көрнекі үгіт-насихат құралдарымен, өрт қауіпсіздік белгілерімен, адамдарды хабарландыру жүйелерімен қамтуға және олардың жарамды жағдайын қамтамасыз етуге жауап береді. Кезекшілікке тұрған қызметкерлер демалыс лагеріндегі балалардың санын нақты білуі, алғашқы өрт сөндіру және телефон байланысының болуын және пайдалануға дайындығын жіті тексеруі тиіс. Лагерь аумағында, ғимараттарындағы арнайы орындардан басқа жерлерде шылым шегуге, от жағуға, қоқыс өртеуге, пиротехникалық заттарды қолданып, отшашуларды атуға, ғимараттарға және су көздеріне өту және кіре беріс жолдарын қазуға тыйым салынады. Жиһаздарды орналастыру эвакуациялық жолдарды бітеп тастамауы, адамдардың еркін өтуіне кедергі жасамауы тиіс. Лагерь жетекшісі (немесе оның орнын басатын тұлға) өрттен қорғау жүйелерін штаттық жаттыққан мамандардың күшімен білікті пайдалануын қамтамасыз етуге, оларды жұмысқа жарамды жағдайға келтіруге тиісті шараларды тез қабылдауға міндетті.
Көктем келіп, күн жылысымен қар еріп, кезінде жиналмай, тазаланбай қалған құрғақ шөп, жапырақтар және басқа да қоқыстар «қылтиып» шыға бастайды. Сол себепті біз ауламызды ретке келтіруге асығып, жиналған қоқысты өртейтініміз бар. Осы дұрыс па? Бұл кезде өрт қауіпсіздігі шаралары сақталып жүр ме?
Қоқыстарды жағуға арналған орын жанбайтын материалдардан жасалуы керек, мысалы, темір бөшке. Ал қазылған шұңқырдың тереңдігі 30 сантиметрден жоғары, диаметрі 1 метрден аспайтын және жақын тұрған құрылыстардан 50 метрден кем емес қашықтықта орналасуы тиіс. Ашық отты пайдаланатын жердің айналасын 10 метр радиуста алдын ала құрғақ шөптен және басқа да жанғыш материалдардан тазарту қажет. Өз учаскесінде қоқыстарды жағатын тұрғындар алғашқы өрт сөндіру құралдарымен, мысалы, өрт сөндіргішпен немесе суы бар шелекпен, сондай- ақ өрт сөндіру күзеті бөлімшесін шақыруға арналған байланыс құралымен қамтамасыз етілуі шарт.
Өртке қарсы шараларда жел қатты болса, ауа райы өзгерген жағдайда ашық отты пайдалануға тыйым салынғанын есте сақтаған жөн.
Қоқыстарды жаққан орынды қараусыз қалдыруға қатаң тыйым салынады. Қоқыс өртегеннен кейін ошақтың орнын топырақпен жауып, жануды толық тоқтатқанға дейін су құйған жөн.
Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 336-бабына сәйкес, өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтарды жинау және жағу кезінде атмосфералық ауаны қорғамау және өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтамаған адам арнайы жазаға тартылады.
Өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтарды жинау ережелерін бұзу, көрсетілген қалдықтарды жағу кезінде атмосфералық ауаны қорғау және өрт қауіпсіздігі жөніндегі талаптарды сақтамау – ескерту жасауға немесе жеке тұлғаларға – үш, лауазымды адамдарға – жиырма, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – қырық, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – жетпіс, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне бір жүз жиырма айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
Жазда өрт қауіпсіздігі сияқты мәселе әр адам үшін маңызды. Ыстық Маусымда табиғатта және бөлмеде өрттің пайда болу ықтималдығы артып, адамдарға өз
іс-әрекеттеріне ұқыптылық бойынша қосымша талаптар қояды. Қарапайым абайсыздық ауыр зардаптарға, гектар аумақты алып жатқан орман өрттеріне, жабайы жануарлар мен азаматтардың өліміне әкеледі.
Табиғатта демалу, шыны қалдықтары немесе шыны заттар (күн сәулесіне арналған линза ретінде жұмыс істейді), толықтай өшпеген от, құрғақ шөпке тасталған темекі тұқылы – бұл апаттар мен проблемалардың себебі болып табылады. Көктемгі-жазғы уақыттағы мінез-құлық ережелеріне сүйене отырып, сіз өзіңізді, айналаңыздағы адамдар мен табиғатты қиындықтардан құтқарасыз.
Жаз-демалыс және қауіп уақыты. Ашық күнде қоршаған ортаның температурасы 30-40 градусқа жетеді, жалын оңай пайда болады және оны арнайы құралдарсыз, құм және суға қол жетімділік болмаған кезде сөндіру оңай емес.
Жазғы өрт қауіпті кезең, адамдардың көпшілігінде демалыстар, каникулдар, табиғаттағы мерекелердің болуымен ерекшеленеді, бұл да өрт жағдайына өз ізін қалдырады. Бұл уақытта сіз ерекше сақ, мұқият болуыңыз керек және ақылға қонымды мінез-құлық туралы кеңестерге құлақ асуыңыз керек.
Жазғы өрт қауіпті кезең өзімен бірге саяжайда немесе теңізде демалыс және демалыс үшін уақытты ғана емес, сондай-ақ жеке жүріс-тұрысқа қойылатын жоғары талаптарды да көтереді. Бұл уақытта жазғы кезеңде өрт қауіпсіздігі шараларын сақтау қажет.
Төтенше жағдайдың ықтималдығын азайту үшін сіз келесі кеңестерді орындауыңыз керек:
- қозғалтқыш іске қосылған кезде автомобильді толтырмаңыз;
- желді ауа райында от жағуға болмайды;
- ғимараттардың, техниканың, тез тұтанатын материалдардың жанында отты жағуға болмайды;
- жанып жатқан отты кәмелетке толмағандарға қалдыруға болмайды;
- ағаштарға тікелей жақын жерде от жақпаңыз және одан көмір қалдырмаңыз.
Мінез-құлық ережелерінің қысқаша мазмұны әр адам егжей-тегжейлі танысуы керек көптеген тармақтарды қамтиды.
Табиғатта өрттің пайда болуы көптеген факторларды тудырады, оларды ескеру мүмкін емес. Көбінесе осындай болып табылады:
- өрт көздері қараусыз қалдырылады. Тасталған темекі тұқылы, сіріңке, толықтай өшпеген от – мұның бәрі ықтимал қауіп;
- өткен жылғы құрғақ шөпті өртеу, бұл көбінесе ауылдық жерлерде және қала маңында байқалады;
- тұрақты құрғақ ауа райында, қауіпсіздік ережелерін сақтамай отпен байланысты жұмыстарды жүргізу: тегістеуішті, дәнекерлеу аппаратын, оттықты және т. б. пайдалану.
Өрттің себебі-дұрыс сақталмаған және пайдаланылмаған кезде қоқыс жағу, бұзақылық, тез тұтанатын заттар мен материалдардың жануы.
Өзіңізді және табиғатты өрттен қорғаңыз! Өрт қауіпсіздігі ережелері мен ақыл-ойды сақтай отырып, демалыңыз және жұмыс жасаңыз!
Жылы ауа-райының басталуымен қала тұрғындары пикниктер мен от жағатын жерлерге жиі барады. Дала мен ормандардың ең қорқынышты жауы әрқашан от болды. Қазіргі уақытта олардың өртенуінің көп жағдайында адамның өзі кінәлі. Өрт қауіпсіздігінің қарапайым ережелерін орындай отырып табиғатты сақтауға және ауқымды апаттың алдын алуға болады. Ормандар мен далалардағы өрт қауіпсіздігі біздің отқа деген дұрыс көзқарасымызға ғана байланысты. Табиғатта қарапайым мінез-құлық ережелерін сақтай отырып, сіз орман мен дала өрттерінің санын едәуір азайта аласыз.
Ормандар мен далалардағы өрт қауіпсіздігінің жалпы ережелері:
- От тек ерекше қажеттілік жағдайында және арнайы дайындалған жерлерде жағылады;
- Қолданыстағы нақты ережелерге сәйкес от жағыңыз;
- Отты ұқыптылықпен өшіріңіз.
- Сөндірілмеген темекі тұқылдары мен сіріңкелерді ойланбастан лақтырудан аулақ болыңыз;
- Егер өрттің кішкене белгілері байқалса, оларды жою үшін барлық шараларды дереу қолданыңыз;
- Егер сіз өзіңіз өртті жеңе алмасаңыз, ол туралы 101 немесе 112 бірыңғай құтқару телефонына хабарлаңыз.Өрт қаупі жоғары кезеңде сіз мүлдем отсыз жұмыс істеуіңіз керек!!!
